Ułatwienia dostępu

Polski
Polski
English

a

1.jpg

SŁOWNIK

Religijna ikona (punkt na mapie lub linia) - w Archiwum RUM, przedmiot, wydarzenie, miejsce, budynek, ciało, ubranie, ozdoba, obraz, zjawisko, które klasyfikujemy jako w różnym stopniu związane z religią, duchowością, religijnym światopoglądem lub posiadające religijny potencjał. Religijne ikony wzbudzają określony rodzaj komunikacji z tym, co ludzie wyobrażają sobie jako rzeczywistość inną, odmienną bądź ponad ludzką. Religijne ikony mogą, ale nie muszą być intencjonalne, są także zależne od kontekstu, w którym występują, a także od kompetencji społeczno-kulturowych i możliwości poznawczych obserwatora. Słowo "ikona" należy rozumieć w kategoriach tradycji semiotycznej.

1.jpg

SŁOWNIK

Religijna ikona (punkt na mapie lub linia) - w Archiwum RUM, przedmiot, wydarzenie, miejsce, budynek, ciało, ubranie, ozdoba, obraz, zjawisko, które klasyfikujemy jako w różnym stopniu związane z religią, duchowością, religijnym światopoglądem lub posiadające religijny potencjał. Religijne ikony wzbudzają określony rodzaj komunikacji z tym, co ludzie wyobrażają sobie jako rzeczywistość inną, odmienną bądź ponad ludzką. Religijne ikony mogą, ale nie muszą być intencjonalne, są także zależne od kontekstu, w którym występują, a także od kompetencji społeczno-kulturowych i możliwości poznawczych obserwatora. Słowo "ikona" należy rozumieć w kategoriach tradycji semiotycznej.

1.jpg

SŁOWNIK

Religijna ikona (punkt na mapie lub linia) - w Archiwum RUM, przedmiot, wydarzenie, miejsce, budynek, ciało, ubranie, ozdoba, obraz, zjawisko, które klasyfikujemy jako w różnym stopniu związane z religią, duchowością, religijnym światopoglądem lub posiadające religijny potencjał. Religijne ikony wzbudzają określony rodzaj komunikacji z tym, co ludzie wyobrażają sobie jako rzeczywistość inną, odmienną bądź ponad ludzką. Religijne ikony mogą, ale nie muszą być intencjonalne, są także zależne od kontekstu, w którym występują, a także od kompetencji społeczno-kulturowych i możliwości poznawczych obserwatora. Słowo "ikona" należy rozumieć w kategoriach tradycji semiotycznej.

b

Administracja państwowa / lokalna
(przy kategorii „Polityka/Światopogląd”) 

 

w Archiwum RUM, określa religijne ikony, które są zarządzane przez różne poziomy administracji państwowej. 

 

Afordancja religijna


potencjalność przedmiotów, zdarzeń, zjawisk do rozpatrywania w kategorii religii.

Aktywizm / Misja
(przy kategorii „Specyfika”) 


w Archiwum RUM, zaangażowanie społeczne, polityczne, ekonomiczne, kulturowe prowadzone w ramach konkretnych religijnych światopoglądów/instytucji/form organizacji. Tą kategorią nie oznaczono szeroko rozumianych aktywizmów społecznych, tych które nie są bezpośrednio zapośredniczone w religijnym/duchowym światopoglądzie.

Branding religijny
(przy kategorii „Ekonomia”)


w Archiwum RUM, określa religijną ikonę, która została celowo postawiona w kontekście rynkowym, jej rolą jest uatrakcyjnić ofertę. 

Budynek / Miejsce / Przestrzeń 
(przy kategorii „Materialność”) 


w Archiwum RUM, oznacza taką religijną ikonę, która jest realizowana poprzez jedną z formacji przestrzeni, Np. szkoła, szpital, park, łąka, plac.

Chrześcijaństwo (wiele tradycji)


w Archiwum RUM, dotyczy religijnych ikon, które można przyporządkować do wspólnej dla wielu nurtów tradycji chrześcijańskiej i jednocześnie trudno jest określić ich specyficzną instytucjonalną lub denominacyjną afiliację. Uwaga: O ile symbol krzyża jest uniwersalnym symbolem chrześcijańskim, na mapie jest często kategoryzowany jako rzymski katolicyzm, co każdorazowo wynika z lokalnego kontekstu.

Ciało
(przy kategorii „Materialność”)


w Archiwum RUM, wskazuje na ciało człowieka w kontekście religii/duchowości: ubiór (np. hijab), ozdoby (np. kolczyki krzyże), obecność w przestrzeni poza religijnym kontekstem (np. zakonnica na placu targowym).
 

Cykliczny

określa powtarzalne interwały czasu pojawiania się danych religijnych ikon, np. coroczne święta.
 

Częściowo publiczna 
(przy kategorii „Sfera”) 


tak opisane są religijne ikony, które są dostępne zmysłom odbiorców znajdujących się w sferze publicznej „ulicy”, ale same znajdują się na obszarze, do którego dostęp jest ograniczony. Np. Stacje drogi krzyżowej w zamkniętym ogrodzie klasztoru, który jest jednak widoczny z poziomu ulicy.
 

Detektor


osoba, badacz, który chodząc po mieście identyfikuje przedmioty, wydarzenia, miejsca, obrazy, które klasyfikuje jako powiązane z religią lub mające potencjał religijny.
 

Dzielnica


obszar administracyjny miasta. Na mapie umożliwia przeszukanie wybranej części miasta. 

Efemeryczny / Tymczasowy / Jednorazowy

(przy kategorii „Czasowość”)


określa tymczasowość, przemijalność lub ulotność religijnej ikony.

Ekonomia
(Kategoria)


w Archiwum RUM, określa typ zależności i relacji ekonomicznych, w jakich występuje dana religijna ikona. W Archiwum RUM, kategoria „Ekonomia” jest podzielona na podkategorie: Rozrywka, Turystyka, Branding religijny, Niesklasyfikowany/Inny, Nie dotyczy.
 

Forma organizacji / Struktura (Kategoria)


w Archiwum RUM, określa strukturę i formę organizacji w jakiej religijna ikona występuje i przez jaką formę jest zarządzana/sterowana/zdominowana. Np. budynek kościoła rzymskokatolickiego jest częścią instytucji Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce. Jednostkowe zapalenie świeczki przed kaplicą jest aktem indywidualnym (tzw. religią przeżywaną). 

Inna/Inne 
(przy kategorii ”Religia”)


w Archiwum RUM, dotyczy tych religii/praktyk duchowych, które nie zostały ujęte w wykazie. Np. Religie Starożytnej Grecji; Religie Starożytnego Rzymu, Zoroastrym, Ezoteryczny.

Instytucjonalna
(przy kategorii „Forma organizacji/Struktura”) 


w Archiwum RUM, oznacza religijną ikonę, która istnieje jako część zorganizowanej struktury o charakterze religijnym, jest przez nią zarządzana lub pod jej opieką. W ten sposób oznaczono religijne struktury uregulowane prawnie (kościoły, związki wyznaniowe, stowarzyszenia) oraz struktury nieformalne, ale posiadające charakter instytucjonalny. Rozróżnienie pomiędzy wymiarem instytucjonalnym i przeżywanym jest często płynne i niejednoznaczne.
 

Jak religia
(przy kategorii „Religia”) 


w Archiwum RUM, oznacza religijną ikonę, która przypomina, nawiązuje do niektórych wymiarów religii lub duchowości, imituje je lub naśladuje; posiada religijną afordancję, potencjał. 

Kreatywne
(przy kategorii „Sztuka”) 


w Archiwum RUM, religijna ikona, która pojawia się w niekonwencjonalnej formie, jako przetworzona, w nowym znaczeniu bądź w nietypowym, nowym kontekście, mającym na celu nadanie nowych znaczeń.

Kilka / Wiele różnych
(przy kategorii „Religia”)


w Archiwum RUM, to te religijne ikony, które można zaklasyfikować do więcej niż jednej tradycji religijnej lub duchowej.

Leczniczy
(przy kategorii ”Specyfika”)


w Archiwum RUM, charakteryzuje religijną ikonę, która jest powiązana z formami leczenia, uzdrawiania lub dobrostanu.
 

Lewicowy

(przy kategorii „Polityka/Światopogląd”)


religijna ikona, która w najbliższy i jednoznaczny sposób odpowiada lewicowym postulatom społeczno-politycznym.
 

Materialność

(Kategoria)


w Archiwum Rum, kategoria, która określa różne materialne formy religii w miejskiej sferze publicznej, np. świątynie, budynki, ubrania, przedmioty, wizerunki, małą architekturę itd. 

Medyczny
(przy kategorii „Specyfika”)


w Archiwum RUM, charakteryzuje religijną ikonę, która jest związana z systemem troski o zdrowie, procedurami lub instytucją medyczną.

Miejskość


całość doświadczania, działania, modeli i styli życia, modeli zamieszkiwania i administrowania, składających się na współczesną formację miasta.

Napis


(w kategorii „Materialność”)


Napis najczęściej na ścianie, kamienicy, budynku, przedmiocie o charakterze trwałym lub w formie komentarza. Np. sentencja, hasło, dopisek lub jako graffiti.

Narodowy
(przy kategorii „Polityka/Światopogląd”)


w Archiwum RUM służy do opisu religijnej ikony, która jest związana z ideą Państwa Polskiego, narodowości polskiej, polskością, poczuciem narodowej wspólnoty historycznej i kulturowej, posiada ogólnonarodowy wymiar bądź zasięg, legitymizowany przez Państwo Polskie lub pamięć historyczną, np. partie polityczne, ugrupowania polityczne, święta państwowe, upamiętnienia.

Nazwa
(kategoria)


podstawowa forma opisu religijnej ikony.

NGO / Stowarzyszenie / Przedsięwzięcie /Firma
(przy kategorii „Forma organizacji/Struktura”)


w Archiwum RUM, oznacza ten typ religijnej ikony, która jest powiązana ze strukturami ekonomicznej i społecznej organizacji, gdzie komponent religijny stanowi część organizacyjnego etosu. Np. szkoły, które w swoim statucie określają się jako szkoły chrześcijańskie, wydawnictwa deklarujące religijny światopogląd, fundacje/stowarzyszenia, które kierują się światopoglądem religijnym, a nie są bezpośrednio prowadzone prze organizacje religijne lub zostały celowo od tych organizacji oddzielone. Rozróżnienie pomiędzy wymiarem instytucjonalnym a kategorią „NGO/Stowarzyszenie/Przedsięwzięcie/Firma” jest często płynne.
 

Nieaktywny
(przy kategorii „Specyfika”)


w Archiwum RUM, odnosi się do materialności, które utraciły swoje pierwotne religijne funkcje. Np. budynek kościoła, który nie jest użytkowany zgodnie z przeznaczeniem.
 

Nie dotyczy
(przy kategorii „Forma organizacji/Struktura”) 


w Archiwum RUM, oznacza ten typ religijnej ikony, która nie jest bezpośrednio powiązana lub zarządzana przez żadną formę organizacyjną religii. Np. krzyże na flagach państwowych lub na aptece, figurki aniołków w sklepie z pamiątkami, symbole religijne na vlepkach lub muralach, nawiązania do religii podczas protestów społecznych.

Niesklasyfikowane / Inne
(przy kategorii „Ekonomia”)


w Archiwum RUM, opisuje ten wymiar religijnych ikon, który jest związany z pozostałymi, innymi wymiarami ekonomii albo charakteryzuje ikony jako niepowiązane z szeroko rozumianymi praktykami ekonomii.

Niewyraźne
(przy kategorii „Widoczność”)


oznacza takie religijne ikony, które nie są widoczne/dostępne zmysłom w sposób oczywisty, są częściowo zakryte lub ich widoczność/zmysłowa percepcja jest ograniczona.

Obiekt / Wizerunek / Obraz
(przy kategorii „Materialność”) 


w Archiwum RUM, oznacza te religijne ikony, których materialność przybiera formę przedmiotu, przedstawienia, obiektu. Np. różaniec, rzeźba, plakat, vlepka, graffiti, pomnik, witraż.

Pole religijne


społeczna struktura i społeczna formacja religii; jest przestrzenią praktyk społecznych i znaczeń, które razem stanowią obszar wspólnej społecznej wyobraźni dotyczącej religii, manifestującej się w różny sposób. Np. przez przedmioty, działania, dyskursy, formowanie przestrzeni, instytucje i grupy religijne, prywatną religijność, praktyki duchowe, formy religijnego zarządzania w mieście itd. Wewnętrznie pole religijne podlega lub jest regulowane poprzez struktury, praktyki i techniki władzy: dominację, marginalizację, odrzucenie, hierarchiczność, wymazywanie.

Polityka / Światopogląd
(kategoria)


w Archiwum RUM, opisuje korelację konkretnej religijnej ikony z różnymi poziomami państwowej i administracyjnej organizacji, ogólnonarodowy zasięg lub opcje światopoglądowe. Kategoria ta jest podzielona na podkategorie: Administracja państwowa/lokalna, Narodowy, Lewicowy, Inny/Nie dotyczy.

Popularna
(przy kategorii „Sztuka”)


w Archiwum RUM, opisuje religijną ikonę, która jest związana z przedstawieniami, które stały sie zasobem kultury popularnej, także produkty masowe.

Pozostali Chrześcijanie


w Archiwum RUM, oznacza te chrześcijańskie grupy/instytucje, które nie należą do wyróżnionych w Archiwum chrześcijańskich kategorii.

Praca
(przy kategorii „Specyfika”)


w Archiwum RUM, opisuje taką religijną ikonę, która jest związana z wykonywaną pracą. 

Protest
(przy kategorii „Specyfika”)


w Archiwum RUM, opisuje te sytuacje, w których religijna ikona jest powiązana lub zaangażowana w wyrażenie sprzeciwu, niezgody, artykulacji postulatów w kontrze do innych postaw lub postulatów.

Przeżywana
(przy kategorii „Forma organizacji/Struktura”)


w Archiwum RUM, oznacza religijną ikonę, która występuje poza oficjalnymi/instytucjonalnymi strukturami religijnymi. Występuje w kontekście religijności/duchowości indywidualnej. Rozróżnienie pomiędzy wymiarem przeżywanym a instytucjonalnym jest często płynne i niejednoznaczne.

Przynależność
(kategoria)


w Archiwum RUM, określa przynależność kulturowo-społeczno-geograficzną osób zarządzających daną religijną ikoną. Np. Afryka, Azja, Bliski Wschód, Niemcy, Wschodnia Europa. W przypadku braku takiej jednoznaczności, kategoria nie jest aplikowana (Inna/Nie dotyczy).

Religijna ikona
(punkt na mapie lub linia)


w Archiwum RUM, przedmiot, wydarzenie, miejsce, budynek, ciało, ubranie, ozdoba, obraz, zjawisko, które klasyfikujemy jako w różnym stopniu związane z religią, duchowością, religijnym światopoglądem lub posiadające religijny potencjał. Religijne ikony wzbudzają określony rodzaj komunikacji z tym, co ludzie wyobrażają sobie jako rzeczywistość inną, odmienną bądź ponad ludzką. Religijne ikony mogą, ale nie muszą być intencjonalne, są także zależne od kontekstu, w którym występują, a także od kompetencji społeczno-kulturowych i możliwości poznawczych obserwatora. Słowo „ikona” należy rozumieć w kategoriach tradycji semiotycznej.

Rodzimowiercy /Nowi Poganie


w Archiwum RUM, termin Nowi Poganie obejmuje szereg grup odwołujących się do lokalnych, przedchrześcijańskich korzeni i praktyk. Są to zarówno Rodzimowiercy, Wicca, Druidzi.

Rozrywka
(przy kategorii „Ekonomia”)


charakteryzuje religijne ikony jako powiązane z różnymi formami rozrywki.

Specyfika (kategoria)


w Archiwum RUM, zbiór podkategorii określających związek religijnych ikon z różnymi wymiarami życia społecznego lub religijnego.

Sztuka
(kategoria)


w Archiwum RUM, określa charakter sztuki reprezentowanej przez daną religijną ikonę: tradycyjna, popularna, współczesna. W tej kategorii znajduje się również cecha „kreatywne”, która oznacza niekonwencjonalne, innowacyjne, niestandardowe, przynoszące nowe znaczenia i konteksty, formy danej religijnej ikony.  Kategoria „sztuka” jest płynna. Niektóre religijne ikony można opisać przez więcej niż jedną cechę, inne zyskują określone cechy jedynie poprzez szerszy kontekst i perspektywę.

Tradycje hinduizmu

(przy kategorii „Religia”)


W Archiwum RUM, odnosi się do wielości praktych, tradycji duchowych, filozoficznych i religijnych, powstałych w różnym czasie i związanych z Półwyspem Indyjskim.

Tradycje i religie Azji
(przy kategorii „Religia”)


w Archiwum RUM, odnosi się do religijnych ikon, które przynależą do różnych tradycji duchowych, religijnych i filozoficznych Azji poza buddyzmem i hinduizmem. Np. Taoizm, Konfucjanizm, Shinto, Zoroastryzm, Dao, Kaodaizm oraz szereg lokalnych praktyk, także tych związanych z czcią przodków i różnego typu postaci duchowych.

Turystyka
(przy kategorii „Ekonomia”)


w Archiwum RUM, opisuje te ikony, które pojawiają się w kontekście szeroko rozumianej turystyki.

Upamiętnienie
(przy kategorii „Specyfika”)


w Archiwum RUM, określa wszystkie formy pamięci i oddania czci poprzez przywołanie lub odnoszenie się do minionych wydarzeń lub osób. 

Wschodnia Europa
(przy kategorii „Przynależność")


w Archiwum RUM, oznacza te religijne ikony, które są bezpośrednio zarządzane lub zależne od podmiotów/osób przynależących do Wschodnio-Europejskiego kręgu kulturowego i geopolitycznego. Dla potrzeb Archiwum RUM są to: Ukraina, Rosja, Białoruś, Gruzja, „Wschodnia Galicja”.